İstisna soruları

Çözüm odaklı terapi sürecinde istisna soruları sıklıkla başvurulan psikoterapi teknikleri arasında yer almaktadır.

Diğer başlıca psikoterapi soru teknikleri şunlardır;

  1. Döngüsel sorular
  2. Mucize sorusu
  3. Derecelendirme soruları
  4. Paradox sorular
  5. Farazi sorular

Her şeyin bir İsTisnası vardır.

İstisna soruları şu temel inanca dayanır. Çözüm anları hali hazırda zaten danışanın hayatında yaşanmaktadır. Danışanın bu anların daha çok farkına varması ve daha çok tekrarlaması amaçlanır.

Problem hangi zamanlarda problem değil?

Danışanın problemiyle ilgili istisnalar yaşayıp yaşamadığını şu şekillerde sorabilirsiniz?

  • Probleminize hangi zamanlarda sahip değilsiniz?
  • Probleminiz hangi zamanlarda daha az şiddetli?
  • Hangi zamanlarda muhtemel öfke/utanma/kıskançlık… duyacağınız beklentisi içinde olduğunuz halde böyle hissetmiyorsunuz? 
  • Bir şeye çok yoğun bir şekilde odaklandığınızda kafanızdan takıntılı düşüncelerin çıktığı zamanları fark ediyor musunuz? Mesela sevdiğiniz dizinin yeni bölümünü seyrederken.

Bu aşamada sorulan sorular varsayıma dayanan sorulardır. Danışana şu şekilde bir soru yönelttiğinizi düşünün. “Öfke duymadığınız zamanlar oluyor mu?” Yüksek ihtimalle cevabı “hayır olmuyor” olacaktır. Her şeyin mutlaka bir istisnası vardır varsayımına dayanır istisna soruları.

Bir yakınma hakkında hİçbİR zaman her zaman demeyin.

Danışan bu sorularınıza olumsuz yanıt verebilir. Hayır her zaman bu problemi yaşıyorum diyebilir. Bu aşamada mizah kullanabilirsiniz.

Örnek

Terapist: (Depresif olduğunu ve hiçbir şey yapmak istemediğini söyleyen danışana) “Günün 24 saati hatta uyurken, televizyon seyrederken ya da gerçekten tadına bayıldığınız bir yemeği yerkende mi depresyondanız?”

Örnek

Danışan: Hiç durmadan koca gün sigara içiyorum.

Terapist: Nasıl yani uyurken de mi sigara içiyorsunuz?

D: Elbette, uyurken sigara içmiyorum.

T: Peki başka hangi zamanlarda sigara içmiyorsunuz?

Danışan şu cevaplarla gelir. Hastanede arkadaşını ziyaret ederken, çocukların yanında, havuza girerken, uzun uçuşlarda… Danışana bu aşamadan sonra bu gibi istisna durumlarını nelerin kolaylaştırdığını sorabilirsiniz. Diğer zamanlara bu yardımcı faktörleri nasıl taşıyabileceğinizi çalışabilirsiniz.

Farklı olan neydi istisna durumlarında?

Danışanın yaşadığı istisnaları daha iyi tanımaya çalışabilirsiniz. Danışanın istisnaları ile ilgili hipotezlerini sorarak devam edebilirsiniz. Bu şekilde danışanın kaynaklarını da tespit edebilirsiniz.

  • İstisna yaşadığınız durumlarda farklı olan nedir?
  • Problemle bu zamanlarda karşılaşmıyor oluşunuzu neye bağlıyorsunuz?
  • Nasıl oluyor da bahsettiğiniz zamanlarda probleminizi yaşamıyorsunuz?
  • Bunu nasıl başarıyorsunuz?
  • Problemsiz yaşadığınız anlarda sizin için önemli olan değerler nelerdir?
  • Kendinizi daha az depresif hissettiğinizde nerede oluyorsunuz?
  • Hangi durumlarda ..X.. davranışını yerine getirme ihtimaliniz en düşük?

İlginizi çekebilir: Sistemik aile terapisi teknikleri

About adminsinn

Bunları da İnceleyebilirsiniz

Terapi hikayeleri: Minik Lina evde korku içinde

Bu terapi hikayesi ile evdeki çatışmalardan dolayı korku içinde yaşayan çocuklara yardımcı olmayı ve yetişkinlere …